সুভদ্ৰাৰ মূৰত ১০০ কলংক

সুভদ্ৰাৰ মূৰত ১০০ কলংক

===================

কোৱা হে 

দেৱতাসকল 

তোমালোকে কাৰ কথা শুনিবা?

যেতিয়া 

৫৬ ইঞ্চি বুকু দেখুৱাই

এই দেশৰ ৰজাই 

এই মাটিতে কৰিছিল 

সুভদ্ৰাৰ গুণ‌গান, 

ঠিক সেই সময়তে

সুভদ্ৰাই কান্দিছিলে হিয়া ধাকুৰি

গণতন্ত্ৰৰ সুৰক্ষা মন্দিৰত 

ৰুদ্ধদ্বাৰ পাৰ হৈ বিয়পি পৰিছিল 

কৰুণ ক্ৰন্দন।

পোচাকধাৰী দেৱতা সকল

হৈ পৰিছিল চয়তান

সেইবাবেই তো আমাৰ দেশৰ

আইন সলনি হৈছে 

আমি সকলোৱেই ভাগ্যৱান!

কোৱা কোৱা দেৱতাসকল 

তোমালোকে কাৰ কথা শুনিবা? 

এশ দিনৰ মধুৰ মাত

কিমান শক্তিশালী, কিমান সফল 

নে

সুভদ্ৰাৰ মূৰত এশটা কলংক!

আমাৰ কাণ ফাটি

বৈ গৈছে তেজ

সিদ্ধান্ত লোৱা দেৱতাসকল 

তেজ দেখিবা নে সলনি হৈ যাবা 

চয়তানৰ ভক্ত!

֍ মূল ওড়িয়া কবিতা ֍

• কবি: সন্তোষ কুমাৰ পণ্ডা

• অসমীয়া অনুবাদ: কন্দৰ্পজিৎ কল্লোল

ସୁଭଦ୍ରା ମଥାରେ ୧୦୦ କଳଙ୍କ 

© ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ପଣ୍ଡା 

କୁହ ହେ 

ଦେବତାମାନେ 

ତୁମେ କାହା କଥା ଶୁଣିବ ? 

ଯେତେବେଳେ 

୫୬ ଇଞ୍ଚ ଛାତି ଦେଖାଇ 

ଏ ଦେଶର ରାଜା 

ଏଇ ମାଟିରେ କରୁଥିଲେ 

ସୁଭଦ୍ରାର ଗୁଣ‌ଗାନ, 

ଠିକ୍ ସେତିକିବେଳେ 

ସୁଭଦ୍ରା କାନ୍ଦୁଥୁଲା ଛାତି ଫଟାଇ 

ଗଣତନ୍ତ୍ରର ସୁରକ୍ଷା ମନ୍ଦିରରେ 

ରୁଦ୍ଧଦ୍ଵାର ଦେଇ ଶୁଭୁଥିଲା 

କରୁଣ କ୍ରନ୍ଦନ । 

ପୋଷାକଧାରୀ ଦେବତା ସବୁ 

ପାଲଟିଥିଲେ ସଇତାନ 

ତେଣୁ ତ ଆମ ଦେଶର 

ଆଇନ ବଦଳିଛି 

ଆମେ ସବୁ ଭାଗ୍ୟବାନ ! 

କୁହକୁହ ଦେବତାଗଣ 

ତୁମେ କାହା କଥା ଶୁଣିବ ? 

ଶହେ ଦିନର ମୋହନ ସ୍ୱର 

କେତେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କେତେ ସଫଳ 

ନା 

ସୁଭଦ୍ରା ମଥାରେ ଶହେ କଳଙ୍କ ! 

ଆମର କାନଫାଟି 

ବୋହି ଯାଉଛି ରକ୍ତ 

ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଅ ଦେବତାମାନେ 

ରକ୍ତ ଦେଖୁବ କି ପାଲଟିବ 

ସଇତାନର ଭକ୍ତ !

ৰঙিলী, ৰৰৈ আৰু ৰচকী

আজি তিনিটা অসমীয়া শব্দকলৈ আলোচনা কৰিম। শব্দ আৰু আখৰ অভিধানত শব্দ তিনিটাৰ যি অৰ্থ দিছে তাকলৈ একমত হ'ব নোৱাৰিলোঁ। উক্ত শব্দ তিনিটা হ'ল - ৰঙিলী, ৰৰৈ আৰু ৰচকী। 

শব্দ আৰু আখৰ অভিধানৰ মতে ৰঙিলী আৰু ৰৰৈ শব্দৰ অৰ্থ হ'ল — আন মহিলাৰ প্ৰতি যৌন আকৰ্ষণ অনুভৱ কৰা মহিলা (A woman whose sexual orientation is to women) English: lesbian, Assamese: সমকামী মহিলা, ৰঙিলী, ৰৰৈ, Bodo: जोआथोनारी गोसो। 

আনহাতে আধুনিক অসমীয়া অভিধানৰ মতে ৰঙিলী শব্দৰ অৰ্থ হ'ল — ৰঙিয়াল তিৰোতা। আৰু ৰৰৈ শব্দৰ অৰ্থ হ'ল — কথকী তিৰোতা; ৰঙিয়াল তিৰোতা। হেমকোষৰ আৰু চন্দ্ৰকান্ত অভিধানত ৰঙিলী শব্দটো উল্লেখ নাই। অৱশ্যে ৰৰৈ শব্দটো আছে। হেমকোষৰ মতে ৰৰৈ শব্দৰ অৰ্থ হ'ল — ৰঙ্গেৰে বহুতকৈ কথা কোৱা তিৰোতা, কথকী। চন্দ্ৰকান্ত অভিধানৰ মতে ৰৰৈ শব্দৰ অৰ্থ হ'ল — ধেমেলীয়া কথকী তিৰোতা। 

শব্দ আৰু আখৰ অভিধানৰ মতে ৰচকী শব্দৰ অৰ্থ হ'ল — কোনো কামতে মনপুতি নলগা। তাৰোপৰি ৰচকী তিৰোতাৰ অৰ্থ — ধুন-পেচ মাৰি চটফটাই ফুৰা দুশ্চৰিত্ৰা তিৰোতা। আনহাতে হেমকোষ, চন্দ্ৰকান্ত অভিধান আৰু আধুনিক অসমীয়া অভিধানত দুশ্চৰিত্ৰা শব্দটো নাই। হেমকোষৰ মতে ৰচকী শব্দৰ অৰ্থ হ'ল — গা সজাই বা ধুন মাৰি ফুৰা তিৰোতা, পুৰুষৰ মন আকর্ষণ কৰিবলৈ মনৰ ভাব আৰু গাৰ ভঙ্গি দেখাই ফুৰা তিৰী, ধুন মাৰি গা ঘেলাই ফুৰা, চঞ্চলা (স্ত্রী); যেনে, ৰচকী তিৰীত বিশ্বাস নাই। চন্দ্ৰকান্ত অভিধানৰ‌ মতে ৰচকী শব্দৰ অৰ্থ হ'ল — গা সজাই বা ধুন মাৰি ফুৰা তিৰী; ধুন মাৰি ফুৰা; চঞ্চলা। আধুনিক অসমীয়া অভিধানৰ মতে ৰচকী শব্দৰ অৰ্থ হ'ল — ৰচক-পচক কৰি ফুৰা তিৰোতা। ধুন পেচ মাৰি গা দেখুৱাই ফুৰা।

✍ কন্দৰ্পজিৎ 

আহা আকৌ এবাৰ প্ৰেমত পৰো

আহা আকৌ এবাৰ প্ৰেমত পৰো

=======================

দীপান্বিতা, 

আহা আকৌ এবাৰ প্ৰেমত পৰো

ইজনে সিজনৰ 

তোমাৰ ঠাইত তুমি থাকিবা

মোৰ ঠাইত মই

তোমাক তোমাৰ পৰা কাঢ়ি লৈ নাহো

মোকো মোৰ ঠাইত মোৰ দৰে থাকিবলৈ দিয়া 

কেৱল দুয়ো দুয়োৰে প্ৰেমত পৰো আহা

বিচ্ছেদৰ নাওখন আগতীয়াকৈ পাৰত বান্ধি থৈ

আগৰ দৰেই আকৌ এবাৰ প্ৰেমত পৰিম

আগৰ দৰেই আকৌ এবাৰ বিচ্ছেদ হম

আগৰ দৰেই এইখন প্ৰাচীন চহৰত 

কিছুদিনৰ বাবে প্ৰেমিক হৈ উঠিম

আগৰ দৰেই কিছুদিনৰ বাবে উন্মাদ হম

আগৰ দৰেই আকৌ বিচ্ছেদ হম

আগৰ দৰেই সেই পুৰণি গান গুণগুণাম

আগৰ দৰেই ভগা বাঁহি ভগা সুৰ

আগৰ দৰেই ৰ'দ দি দি বৰষুণ 

আগৰ দৰেই পিছল পিছল বাট

আগৰ দৰেই মামৰে ধৰা তৰোৱাল 

আগৰ দৰেই বিচ্ছেদৰ ধূসৰ আকাশ

দীপান্বিতা, 

আহা আগৰ দৰেই 

আকৌ এবাৰ প্ৰেমত পৰো

ইজনে সিজনৰ 

বিষাদৰ নদীত নাও বাবলৈ

                                  ✍ কন্দৰ্পজিৎ

বৰষুণ মোৰ আজন্ম প্ৰেমিকা

এতিয়া এজাক বৰষুণত তিতিম 

                  তিতিবৰ বাবে নহয় 

  সাবটি ধৰিবলৈ দুখৰ দিনবোৰ

“Some people feel the rain, 

            Others just get wet.” 

                      – Roger Miller 

মই বৰষুণত তিতিবলৈ ভালপাওঁ 

      অশ্ৰু লুকুৱাই নিৰৱ দুপৰীয়া 

   তেজৰ দাগ ঢাকি জয়াল নিশা 

“I always like walking in the rain, 

    so no one can see me crying.”

                          – Charlie Chaplin

                 এতিয়া অলপ উন্মাদ হম 

                এই বৰষুণ জাকৰ প্ৰেমত

কাৰণ, বৰষুণ মোৰ আজন্ম প্ৰেমিকা

           বুকুৰ অন্তৰ্ভাগ ভেদি বৈ অহা 

                        এঢোঙা তেজৰ দৰে

      যি ধুই দিয়ে মোৰ অশ্ৰুৰ টোপাল

এজনী নাৰী

এমুঠি বিষাদ

এচলু চকুলো 

এটা নিস্তব্ধ বাট

এজন দুৰ্ভগীয়া পুৰুষ 

এটা কবিতা

সকলোকে উটুৱাই লৈ যাবলৈ  

এজাক বৰষুণৰ প্ৰয়োজন

সেই বৰষুণ এতিয়া 

মেঘ হৈ উৰি আছে 

মোৰ হৃদয়ৰ ভিতৰত 

                এতিয়া মোৰ চকুলো বৈ আহিব

লগতে মোৰ দুখ ঢাকি ৰখা এজাক বৰষুণ

      এতিয়া মই সেই বৰষুণ জাকত তিতিম

 আৰু গুণগুণাই থাকিম এটা অন্তহীন গান

                                        ✍ কন্দৰ্পজিৎ

সংযোগ

সংযোগ 

======

ৰচী ছিগি যায় 

বৈদ্যুতিক তাঁৰ ছিগি যায় 

পথ ছিগি যায় 

কাপোৰ ছিগি যায় 

কেতিয়াবা সম্পৰ্কও ছিগি যায়

ওপৰোক্ত আটাইবোৰেই যোৰা দিব পাৰি 

যদিহে সংযোগাত্মক মানসিকতা থাকে

যোৰা লগাই দিব‌ বিচৰাসকলেই মানুহ 

ছিগি দিব বিচৰাসকলেই মানুহৰ কায়া

আহক

সময়বোৰ যোৰা দিওঁ 

সপোনবোৰ যোৰা দিওঁ

আহক 

সকলোৱে এবাৰ আওৰাও

“সৰ্বে ভৱন্তু সুখীনঃ

সৰ্বে সন্তু নিৰাময়ঃ”

                               ✍ কন্দৰ্পজিৎ

জীৱনৰ গদ্য (১)

জীৱনৰ গদ্য (১)

============

      মানুহ বুলি ভাবি থকা মানুহবোৰৰ মাজত‌ যেতিয়া অমানৱীয়তা দেখা পাওঁ তেতিয়া বেতৰ ফলৰ দৰে ম্লান হৈ পৰে মোৰ দুচকু। আনহাতে অমানুহ বুলি ভাবি থকা মানুহবোৰৰ মাজত যেতিয়া মানৱতা দেখিবলৈ পাওঁ তেতিয়া মোৰ সময়বোৰ থৰ লাগি দুচকুভেদি বৈ আহে শুক্ষ জলস্ৰোত। 

     আপুনি মানুহ বুলি ভাবি থকা সেই সৎ, গুণী-জ্ঞানী, বিজ্ঞ, সমাজ সেৱক ব্যক্তিজন মানুহ নহ'বও পাৰে। আনহাতে আপুনি অমানুহ বুলি ভাবি থকা সেই মদাহী, গুণ্ডা, চৰিত্ৰহীন, অধাৰ্মিক ব্যক্তিজনো প্ৰকৃতাৰ্থত মানুহ হ'ব পাৰে। 

     জীৱনৰ আটাইতকৈ কঠিন কাম হ'ল মানুহৰ কায়াবোৰৰ মাজৰ পৰা প্ৰকৃত মানুহ বিচাৰি উলিয়াব পৰাটো। 

     যাৰ মানৱতা নাই তেওঁ কেতিয়াও মানুহ হ'ব নোৱাৰে; তেওঁ যিমানেই সৎ, চৰিত্ৰবান, ধাৰ্মিক, জ্ঞানী, শিক্ষিত আদি নহওক কিয়। আনহাতে যাৰ মানৱতা আছে তেৱেঁই প্ৰকৃতাৰ্থত মানুহ; সময়ৰ পাকচক্ৰত যদিওবা তেওঁ অসৎ, চৰিত্ৰহীন, অধাৰ্মিক, অজ্ঞানী, অশিক্ষিত, চোৰ, ডকাইত, গুণ্ডা আদি নহওক কিয়।

                                   ✍ কন্দৰ্পজিৎ

                                   ০৪/০৫/২০২৪

বিচ্ছেদ

বিচ্ছেদ 

=====

আহক কিছুদিনৰ বাবে হালধীয়া হওঁ

                                   হালধীয়া সৰাপাত 

                                   হালধীয়া সংবাদ 

                                   হালধীয়া জীৱন 

আহক কিছুদিনৰ বাবে 

                        জখলাডাল আঁতৰাই থওঁ

              প্ৰেমৰ জখলা 

          সম্পৰ্কৰ জখলা

           উন্নতিৰ জখলা

উশাহ বৈ যোৱা জখলা

আহক কিছুদিনৰ বাবে চকুদুটা জপাই লওঁ

                     সপোনৰ চকু

                    অধ্যয়নৰ চকু 

            জ্ঞান-অজ্ঞানৰ চকু

 পোহৰ চাই মেল খোৱা চকু 

আহক কিছুদিনৰ বাবে 

           চুইংগাম চোবাই-চোবাই ‌চিনেমা চাওঁ

                                বিচ্ছেদৰ চিনেমা 

         প্ৰেমহীনতাত নিঃস্ব হোৱা চিনেমা 

সকলো হেৰুৱাই বাটৰুৱা হোৱা চিনেমা 

            ‌       জীৱনে ৰং সলোৱা চিনেমা

আহক কিছুদিনৰ বাবে বিচ্ছিন্ন হৈ ৰওঁ

                                   বিচ্ছিন্ন পথ

                                   বিচ্ছিন্ন নদী 

                                   বিচ্ছিন্ন ৰজনী

আহক কিছুদিনৰ বাবে বিচ্ছেদৰ গান গাওঁ 

                         প্ৰেমৰ বিচ্ছেদ 

                      সম্পৰ্কৰ বিচ্ছেদ 

                         সময়ৰ বিচ্ছেদ 

                   আহক কিছুদিনৰ বাবে 

   আমি মানুহবোৰ অমানুহ হৈ উঠোঁ

যাতে অমানুহবোৰ মানুহ হ'ব পাৰে !

                                ✍ কন্দৰ্পজিৎ

চামুচ

চামুচ

====

এদিনাখন তেওঁ কৈছিল, 

“সোণৰ চামুচ দিম”

মই সোণৰ চামুচৰ আশাত বন্দী হৈ 

দৌৰি থাকিলোঁ 

কিছুদিন পিছত তেওঁ ক'লে, 

“সোণৰ চামুচ দিব নোৱাৰিলোঁ,

ৰূপত চামুচ দিম”

মই ৰূপৰ চামুচৰ আনন্দত মোহিত হৈ

দৌৰি আহিলোঁ

আৰু কেইজনমান পিছত তেওঁ ক'লে,

“ৰূপৰ চামুচো দিব নোৱাৰিম,

সাধাৰণ চামুচ এখনকে দিম”

সেই সাধাৰণ চামুচখনৰ আশাতেই 

উভতি আহিলোঁ

অৱশেষত তেওঁ ক'লে, 

“তোমাৰ চামুচ তুমি নিজেই কিনি লৈ 

তোমাৰ বাটেৰে যোৱা,

চামুচখনৰ দামটো জনাবা 

সেইখিনি দি দিম”

আৰু কেইদিনমান পিছত হয়তো তেওঁ ক'ব, 

“...... চামুচখনৰ দাম দিব পৰাকৈ 

মোৰ পকেট ৰিক্ত ..........................”

                                     ✍ কন্দৰ্পজিৎ

সৰি পৰা নক্ষত্ৰৰ উচুপনি

সৰি পৰা নক্ষত্ৰৰ উচুপনি

==================

তেওঁ সৰি পৰিছিল সপোনতে

তাই ভৰাই লৈছিল উদৰ গৰ্ভত

তেওঁ তেওঁৰ দৰেই তেওঁ হৈ গজি উঠিছিল 

তাই তাইৰ দৰেই কেৱল আঙুলি ভাজ কৰিছিল 

মাজত সি এটা প্ৰস্তৰ খণ্ড হৈ ওলমি আছিল

আকৌ এটা তৰা উদৰস্ত হৈছিল তাইৰ ঔৰষত 

তৰাটো এদিন নক্ষত্ৰ হৈছিল 

নক্ষত্ৰটো সৰি পৰিছিল সপোনৰ সুৰুঙাৰে

এতিয়া এক বৃহৎ মহাভাৰ

সপোন আৰু ঐশ্বৰ্য্যৰ মহাসংগ্ৰাম 

কিন্তু সিহঁতেও নজনাকৈ

ইপেনেও শূন্যতা

সিপিনিও শূন্যতা

মাজত পূৰ্ণতাৰ ধূসৰ যাত্ৰা 

বি:দ্ৰ: - এইটো কবিতা নহয়

এয়া অকবিতাও নহয়

এয়া সপোনৰ সূতাৰে বৈ অহা

অসাপ্নৱিক সপোন গাঁথা!

✍ কন্দৰ্পজিৎ

অধিকাৰ

আপোনালোকে যি কৰে কৰক

মোক মোৰ অধিকাৰ লাগিবই 

জীৱনৰ অধিকাৰ 

জন্মস্বত্ব অধিকাৰ 

নিৰাপত্তাৰ অধিকাৰ 

ভালপোৱাৰ অধিকাৰ 

দায়িত্ববোধৰ অধিকাৰ 

একেলগে থকাৰ অধিকাৰ

জীৱনক উপভোগ কৰাৰ অধিকাৰ

বহু অনিশ্চয়তাৰ বাটত ঘূৰিলোঁ

বাট বুলি অবাটে খোজ পেলালোঁ

পুনঃ বাট এৰি অবাটে যোৱাৰ ইচ্ছা মোৰ নাই

সপোনবোৰৰ এয়া আৰম্ভণি মাথোঁ 

আৰম্ভণিতে মৰি যাবলৈ দিব নোৱাৰিম মই

আপোনালোকে যি কৰে কৰক

আপোনালোকে মাৰিলেও মাৰিব

কাটিলেও কাটিব

মই সম্প্ৰতি গছৰ দৰে স্থিৰ

বাগৰি নপৰালৈকে থিয় হৈ থাকিম

এজাক বতাহে গছডালক বগৰাই দিবলৈ 

চেষ্টা চলাইয়ে থাকিব

তাৰ পিছতো 

শিপাৰে মাটি খামুচি 

অলৰ অচৰ স্থিৰপ্ৰজ্ঞ

                               ✍ কন্দৰ্পজিৎ

অন্য পথ

অন্য পথ 

(আত্মহত্যাৰ বিপক্ষে প্ৰথম কলম)

কিছুমান মৃত্যুৰ আগজাননী পোৱা যায়। তাৰ পিছতো মৌন হৈ থাকে বহুতে। মৃত্যুৰ পিছত দুখ প্ৰকাশ কৰাতকৈ মৃত্যুক ৰোধ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰাই ভাল, যদিহে আপুনি ৰোধ কৰিবলৈ সক্ষম! 

মৰা জনে অকলে নমৰে, মাৰি থৈ যায় আনকো। সেয়েহে বাগৰি নপৰালৈকে যুঁজিবলৈ শিকক। 

এসময়ত মই আত্মহত্যাৰ সপক্ষে লিখিছিলোঁ, “আত্মহত্যা কৰিব জনাটোও এটা কলা”। এতিয়া এই ধাৰণা মোৰ সলনি হৈছে। হত্যা, আত্মহত্যা বা মৃত্যু মানেই সমস্যাৰ সমাধান নহয়। 

অৱশ্যে ধাৰণা বা অনুভৱ ৰথৰ চকাৰ দৰে ......

দুটা আঙুলিত বন্দী পাঁচটা জীৱন

দুটা আঙুলিত বন্দী পাঁচটা জীৱন

-----------------------------------------------

দুটা আঙুলি

এডাল মেৰিয়াই লোৱা সূতা

সূত্ৰধাৰে আঙুলি জোঁকাৰি আছে 

পুতলা বিলাকে নাচি আছে

এজন সূত্ৰধাৰ 

পাঁচটা পুতলা 

দুটা আঙুলিত বন্দী 

পাঁচটা জীৱন

✍ কন্দৰ্পজিৎ

শিলৰ চোলা পিন্ধা মানুহ

শিলৰ চোলা পিন্ধা মানুহ 

=================

শিলৰ চোলা পিন্ধা মানুহবোৰ 

শিলৰ দৰে অবোধ

শিলৰ চোলা পিন্ধা মানুহবোৰে 

কান্দিব নোৱাৰে 

যদিওবা কান্দে কেতিয়াবা 

সিহঁতৰ চকুলো নিমখীয়া নহয়

পাৰিলে শিলৰ চোলা পিন্ধা মানুহবোৰৰ পৰা

দূৰৈত থকা উচিত 

কাৰণ সিহঁতে আপোনাকো পিন্ধাই দিব পাৰে 

শিলৰ চোলা

ভুলকৈ ময়ো কেতিয়াবা প্ৰেমত পৰি যাওঁ

শিলৰ চোলা পিন্ধা মানুহৰ

আৰু হৃদয়ত শিলৰ সাঁকো নিৰ্মান কৰি

গৈ থাকোঁ অন্য এক শিলাময় পথত

✍ কন্দৰ্পজিৎ

মৃত্যু

মৃত্যু 

===

আই, তোমাৰ গৰ্ভতে কিয় মৃত্যু নহ'ল মোৰ

কিয় মৃত্যু নহ'ল জন্মৰ প্ৰাকক্ষণত অথবা পূৰ্বক্ষণত 

মৃত্যু কি ইমানেই দুৰ্লভ!

কিয় মৃত্যু নহ'ল মোৰ

বাছ দুৰ্ঘটনাত মানুহ মৰে

মানুহৰ মৃত্যু হয় বাইক দুৰ্ঘটনাত 

এনেকি চাইকেল অথবা পথ দুৰ্ঘটনাত 

মৃত্যুৰো আছে অনেক পথ

তাৰ পিছতো কিয় মৃত্যু নহ'ল মোৰ 

মৃত্যু খুবেই দুৰ্লভ 

মৃত্যুহীন মানুহৰ!

✍ কন্দৰ্পজিৎ

৬ এপ্ৰিল, ২০২৪

আজি মোৰ জন্মদিনো নহয়

আজি মোৰ মৃত্যুদিনো নহয়

আজি মোৰ পুনৰ্জন্ম হ'ল 

গৰ্ভস্থ নহওঁ

শূন্যতাত জন্ম মোৰ

কাইলৈৰ পৰা এক দুই কৰি 

নতুন জীৱনযাত্ৰা আৰম্ভ কৰিম

শূন্যতাৰ পৰা অন্য এক যাত্ৰা ......

কলিযুগৰ অন্য এক মহাভাৰতৰ তামসাবৃত্ত কৰ্ণ মই

<<<অসংলগ্ন শব্দগাঁথা>>>

“ক꯭লি꯭যু꯭গ꯭ৰ ꯭অ꯭ন্য꯭ এ꯭ক ꯭ম꯭হা꯭ভা꯭ৰ꯭ত꯭ৰ 

꯭তা꯭ম꯭সা꯭বৃ꯭ত্ত ꯭ক꯭ৰ্ণ꯭ ম꯭ই”

       তেওঁ কৈছিল “সাত শত্ৰুকো বৰপিৰা পাৰি দিব লাগে ”, তেওঁ কৈছিল “প্ৰেমেৰে সকলোৰে অন্তৰ স্পৰ্শ কৰিব পাৰি”। তেওঁ কেৱল কৈছিল হে, অৱশেষত পালন কৰিব নোৱাৰিলে। পালন কৰিব নোৱাৰিলে নে আনৰ দ্বাৰা পৰিচালিত হ'ল তেওঁ! 

      তেওঁ কৈছিল ব্যক্তিসত্বা কেতিয়াও হেৰুৱাব নালাগে। অথচ সম্প্ৰতি তেওঁ নিজেই নিজকে হেৰুৱাই এটা জীৱন্ত পুতলা। তেওঁকলৈ তেওঁৰ নিজৰ দুখ লাগে নে নাই সেয়া মই নাজানো, নে সুখ-দুখ বিহীন এটা প্ৰস্তৰ মূৰ্তি তেওঁ!

      মোক দলিয়াই দিয়া হ'ল। মোক ছলনা কৰি মোৰ পৰা কাঢ়ি লোৱা হ'ল কৱচকুণ্ডল। মোক কৰ্ণ সজোৱা হ'ল। মোকেই আকৌ একলব্যও সজোৱা হ'ল। গুৰু দক্ষিণাৰ নামত কেৱল সোঁহাতৰ বুঢ়া আঙুলি কাটি দিয়াটো বাকী।

      মই মোৰ নিজস্ব ইচ্ছা অনুসৰি কিছুমান কাম কৰিব নোৱাৰোঁ। তেনে কৰিলে হোনো তেওঁৰ হৃদয়ে আঘাত পায়। ঠিক আছে, মানি ল'লোঁ। কিন্তু মোৰ আভ্যন্তৰীণ সুখ-দুখকলৈতো তেওঁলোকে চিন্তা কৰা নেদেখিলোঁ। কেৱল কুন্তীৰ অনুৰোধ পালন কৰিবলৈয়ে কৰ্ণৰ জন্ম হয় নেকি যুগে-যুগে!

     কলিযুগৰ অন্য এক মহাভাৰতৰ তামসাবৃত্ত কৰ্ণ মই। বহুত হেৰুৱালোঁ। হেৰোৱা কৱচকুণ্ডল ঘূৰাই আনিবলৈ এতিয়া অন্য এক যুদ্ধ হ'ব। মই অপ্ৰতিৰোধ্য কৰ্ণ, অপ্ৰতিৰোধ্য একলব্য। বুঢ়া আঙুলি অক্ষত থকালৈকে অপৰাজেয়। এয়া হ'ব প্ৰাপ্যৰ যুঁজ, এয়া হ'ব অধিকাৰৰ যুঁজ, এয়া হ'ব জীয়াই থকা আৰু জীয়াই থাকিবলৈ দিয়াৰ যুঁজ। যদিওবা এই যুঁজলৈ সাজু নাছিলোঁ, ইচ্ছুক নাছিলোঁ। কিয়নো যুদ্ধলৈ ভয় লাগে। কাৰণ যুদ্ধ মানেই পৰাজয়। ইফালে জয় হ'লে সিফালে পৰাজয়। সিফালে জয় হ'লে ইফালে পৰাজয়। কোনেও পৰাজিত হোৱাৰ কামনা নকৰোঁ। কিন্তু সম্প্ৰীতিৰ বাটত কোনোবাই কাঁইট পাৰি দিলে যুদ্ধ নিশ্চিত হৈ পৰে।

        ইয়াৰ পিছত হেৰুৱাই পেলাম কবিতাৰ ভাষা। প্ৰতিক, চিত্ৰকল্প .... এইবিলাক বাদ।

যি কম সেয়া মুক্ত ভাবে ক'ম গদ্যৰ দৰে। 

 

                   হে মহাজীৱন

হে মহাজীৱন, আৰু এই কাব্য নহয়

এইবাৰ কঠিন কঠোৰ গদ্য লৈ আহা

পদ-লালিত্য-ঝংকাৰ মচি যাওক,

গদ্যৰ কঠিন হাতুৰিৰে আজি আঘাত কৰা।

প্ৰয়োজন নাই কবিতাৰ স্নিগ্ধতা---

কবিতা, তোমাক দিলোঁ আজি ছুটি,

ক্ষুধাতুৰ ৰাজ্যত পৃথিৱী গদ্যময়:

পূর্ণিমাৰ জোন যেন সেক্ দিয়া ৰুটি॥

মূল বাংলা কবি: সুকান্ত ভট্টাচার্য 

কাব্য সংকলন: ছাড়পত্র (১৯৪৭)

আজিৰ তাৰিখত বাতৰি কাকতৰ দাম

আজিৰ তাৰিখত বাতৰি কাকতৰ দাম

                                   ০৬/০৩/২০২৪

❖ অসমীয়া:

• অসম বাৰ্তা - ১০ টকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• দৈনিক গণ অধিকাৰ - ১০ টকা (১২ পৃষ্ঠা)

• অসমীয়া প্ৰতিদিন - ৯ টকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• আমাৰ অসম - ৯ টকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• দৈনিক জনমভূমি - ৯ টকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• দৈনিক অগ্ৰদূত - ৯ টকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• নিয়মীয়া বাৰ্তা - ৮ টকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• অসমীয়া খবৰ - ৭ টকা (১২ পৃষ্ঠা)

• অসম আদিত্য - ৭ টকা (১২ পৃষ্ঠা)

• ই সংবাদ - ১ টকা (৮ পৃষ্ঠা)

❖ বাংলা:

• প্রথম আলো (বাংলাদেশ) 

            ১২ টাকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• দৈনিক ইত্তেফাক (বাংলাদেশ) 

                  ১২ টাকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• কালের কণ্ঠ (বাংলাদেশ) 

           ১২ টাকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• দৈনিক সংগ্রাম (বাংলাদেশ) 

               ১২ টাকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• নয়া দিগন্ত (বাংলাদেশ) 

         ১২ টাকা (১২ পৃষ্ঠা)

• বাংলাদেশ প্রতিদিন (বাংলাদেশ) 

                         ৮ টাকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• দৈনিক সাময়িক প্রসঙ্গ (শিলচর)

                         ৮ টাকা (১২ পৃষ্ঠা)

• দৈনিক প্রান্তজ্যোতি (শিলচর)

                    ৮ টাকা (১২ পৃষ্ঠা)

• আনন্দবাজার পত্রিকা (পশ্চিম বঙ্গ)

           ৫ টাকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• গণশক্তি (পশ্চিম বঙ্গ)

           ৫ টাকা (৮ পৃষ্ঠা)

• দৈনিক সংবাদ (ত্রিপুরা) 

           ৫ টাকা (১০ পৃষ্ঠা)

• আজকাল (পশ্চিম বঙ্গ)

           ৪ টাকা (১৬ পৃষ্ঠা)

• সংবাদ প্রতিদিন (পশ্চিম বঙ্গ)

           ৪ টাকা (১২ পৃষ্ঠা)

❖ মণিপুরী: 

• সঙাই এক্সপ্রেস — 6/- (12 Pages)

• পোক্নফম — 6/- (10 Pages)

• হুইয়েন লানপাউ — 5/- (12 Pages)

• সনালৈবাক — 5/- (10 Pages)

❖ ଓଡ଼ିଆ: (ওড়িয়া:)

• ପ୍ରଗତିବାଦୀ (প্ৰগতিবাদী)

‌ 10/- (20 Pages)

• ସଂପର୍କବାର୍ତା (সম্পৰ্কবাৰ্তা)

               10/- (8 Pages)

• ସମ୍ବାଦ (সম্বাদ) — 7/- (22 Pages)            

• ସମାଜ (সমাজ) — 7/- (22 Pages)

• ପ୍ରମେୟ (প্ৰমেয়) — 7/- (20 Pages)

• ଓଡ଼ିଶା ଭାସ୍କର (ওড়িশা ভাস্কৰ) 

                     7/- (12 Pages)

• ଧରିତ୍ରୀ (ধৰিত্ৰী) — 7/- (10 Pages)

• ସକାଳ (সকাল) — 6/- (16 Pages)

• ନିତିଦିନ (নিতিদিন) — 6/- (12 Pages)

• ସମୟ (সময়) — 5/- (14 Pages)

• ସୂର୍ଯ୍ୟପ୍ରଭା (সূৰ্য্যপ্ৰভা) — 4/- (8 Pages)

• ନିର୍ଭୟ ସୂଚନା (নিৰ্ভয় সূচনা) 

                    4/- (8 Pages)

• ନନ୍ଦିନୀ (নন্দিনী ) — 3/- (8 Pages)

• ସ୍ୱାଧିକାର (স্বাধীকাৰ) — 3/- (8 Pages)

• ଦିନଲିପି (দিনলিপি) — 2/- (8 Pages)

• ମାତୃଭାଷା (মাতৃভাষা) — 2/- (8 Pages)

• ସମ୍ବାଦ କଳିକା (সম্বাদ কলিকা)

                       2/- (8 Pages)

• ସେଇଠ ଆରମ୍ଭ (সেইঠ আৰম্ভ)

‌‌ 2/- (8 Pages)

• ଓଡ଼ିଶାର ସମ୍ମାନ (ওড়িশাৰ সম্মান)

                            2/- (8 Pages)

•ମହାଭାରତ (মহাভাৰত) — 2/- (8 Pages)

❖ हिन्दी:

• दैनिक पूर्वोदय (गुवाहाटी) 

          10/- (12 Pages)

• पूर्वांचल प्रहरी (गुवाहाटी) 

          10/- (12 Pages)

• प्रातः खबर (गुवाहाटी) 

          10/- (12 Pages)

• दैनिक जागरण (राष्ट्रीय संस्करण )

                        8/- (14 Pages)

• प्रभात खबर (रांची)

    6/- (22 Pages)

• जनसत्ता (लखनऊ)

    6/- (26 Pages)

• दैनिक जागरण (दिल्ली)

          5/- (22 Pages)

• नईदुनिया (इन्दोर, जबलपुर, ग्वालियर)

         5/- (22 Pages)

• हिन्दुस्तान (नई दिल्ली)

         5/- (20 Pages)

• नवभारत टाइम्स (दिल्ली)

            5/- (20 Pages)

• नवदुनिया (दिल्ली)

   5/- (20 Pages)

• दैनिक जागरण (पटना)

         4/- (24 Pages)

• दैनिक जागरण (कानपुर)

           4/- (22 Pages)

• नईदुनिया (रायपुर, बिलासपुर)

           4/- (18 Pages)

• नवोदय टाइम्स (मुख्य संस्करण)

           4/- (14 Pages)

• हरिभूमि (भोपाल)

  4/- (14 Pages)

• अमर उजाला (दिल्ली)

  3.50/- (18 Pages)

❖ संस्कृत:

• सुधर्मा 1.75/- (2 Pages)

❖ नेपाली:

• अन्नपूर्ण पोस्ट (काठमाडौं)

             10/- (8 Pages)

• राजधानी (काठमाडौं)

             10/- (8 Pages)

❖ बर': 

• सानसेयारि बड'सा — 8/- (8 Pages)

❖ ગુજરાતી: (গুজৰাতী:)

• ગુજરાત સમાચાર (গুজৰাত সমাচাৰ)

                                5/- (34 Pages)

❖ Garo: 

• Salantini Janera — 5/-

❖ English:

• Daily News (Sri Lanka) 

‌ 70/- (24 Pages) 

• The Times of India 

     9.50/- (46 Pages) 

• The Peoples Chronicle (Manipur) 

                    6/- (10 Pages) 

• The Meghalaya Guardian 

                      5/- (12 Pages) 

• The North-East Times 

                   2/- (8 Pages)

                                   © কন্দৰ্পজিৎ

কাইল্কা যেঠেই মুঁই খাড়া হয়া আছিলুং

কা꯭ই꯭ল্কা꯭ যে꯭ঠে꯭ই ꯭মুঁ꯭ই ꯭খা꯭ড়া꯭ হ꯭য়া꯭ আ꯭ছি꯭লুং꯭

কাইল্কা যেঠেই মুঁই খাড়া হয়া আছিলুং

আইজ্কা অঠেই মুঁই নাই

কাইল্কা যেঠেই মুঁই খাড়া হয়া আছিলুং

অঠেই আছিল স্বৰ্ণীল সৰীসৃপ শ্বাপদ

আইজ্কা যেঠেই মুঁই খাড়া হয়া আছুং

এঠেই আছে কণ্টক কেকটাছ সদৃশ উদ্ভিদ

কাইল্কা আকজন ৰাম আছিল

অয় আছিল নিৰ্গুণ নিৰাকাৰ ৰাম

আইজ্কাও আকজন ৰাম আছে

এয় হৈল ৰঙীন বৈভব সমৃদ্ধ ৰাম

ৰামতো ৰামেএ আছিল

ৰাম কুনোদিনে শ্যাম নাছিল

আইজ্কা ৰামেৰ ভিত্‌ৰাত শ্যাম

শ্যামেৰ ভিত্‌ৰাত ৰাম

কাইল্কা যেঠেই মুঁই খাড়া হয়া আছিলুং

অঠেই আকজন হজৰত আছিল

নিজে বদলিয়া 

অন্যকো বদলেয়া দিবাৰ পাওয়া হজৰত

আইজ্কাও আকজন হজৰত আছে

হালাল আৰ্ হাৰামেৰ মাজত 

ঝুলিয়া থাকা হজৰত

কাইল্কা যেঠেই মুঁই খাড়া হয়া আছিলুং

অঠেই আকজন বুদ্ধ আছিল

অঘৰী বুদ্ধ

জনগণেৰ মুক্তিৰ পথ বিছৰিয়া

উন্মাদ বুদ্ধ

বুদ্ধং শৰণং গোস্বামী

সংঘং শৰণং গোস্বামী

আইজ্কাও আকজন বুদ্ধ আছে

কোভিড নাইনটিনেৰ মাজত 

চেপ্টা খায়া ৰুগ্ন হোআ বুদ্ধ

কাইল্কা যেঠেই মুঁই খাড়া হয়া আছিলুং

অঠেই আকজন যীশু আছিল

নিজে কষ্ট ভুগিয়া

অন্যক ঘাটা দেখোআ যীশু

আইজ্কাও আকজন যীশু আছে

ঘাটা ছাড়িয়া বেঘাটাত বেড়োআ যীশু

আসলতে সময় বদলিছে না মুঁই

না কাইল্কাৰ মুঁই

আইজ্কা আৰ্ মুঁই হোয়া নাই

কিজানিবা 

কাইল্কা যেঠেই মুঁই খাড়া হয়া আছিলুং

অইজন মুঁয়েয় আছিলুং

আৰ্

আইজ্কা যেঠেই মুঁই খাড়া হয়া আছুং

এঠেই কিজানিবা মুঁয়েই নাই

আছে আৰ্ নাইৰ ধামখামাত

ধোঙাচ্ছন্ন আকটা জীবন যুঁজিয়া

হয়তো বৰ্তমান অন্য আকজন মুঁই!

সময় (কামতাপুৰী অকবিতা)

সময়

====

সময়!

সময়ে গতি বদলায়

তুয়ো জানিস মু‌ঁয়ো জানুং

কৰ্ণ কাৰ অবহেলাৰ শিকাৰ

কৰ্ণৰ কি দোষ আছিল

কি দোষ আছিল কৰ্ণৰ?

তুইতো ধৰ্মশাস্ত্ৰৰ বিষয়ে জানিস

জানিস ৰামায়ণ, মহাভাৰতেৰ কাহিনী

জানিস কীৰ্তন অথবা ভাগবতেৰ কিচ্ছা

তুইতো জানিস ন্যায় আৰ অন্যায় কাক কয়

তাৰ পৰেও কেনে তুই মৌন

তাৰ পৰেও কেনে তুই মৌন

কৰ্ণৰ নিঃস্বাৰ্থ আহুতি যজ্ঞত

কেনে তুই মৌন

একলব্যৰ বুঢ়া আঙুল কাটিয়া দেওয়াৰ স্বাৰ্থত

মুঁই মদ খাং

মদ খাইলে অন্ততঃ অল্প সময়েৰ জৈন্যে 

শান্তি পাং

মুঁয়ো জানুং এই শান্তিয়ে চিৰ শান্তি নাহায়

মুঁয়ো জানুং

হয়, মুঁয়ো জানুং

জানুং সগ, বুজুং সগ

তাৰ পৰেও মৌন

মোৰ মৌনতাক মোৰ অসহায়তা নাভাবিস

কিন্তু বাৰে বাৰে যে হয়া উঠুং কৰ্ণ কিম্বা একলব্য

একদিন মুয়ো তোৰ মতোন হোবাৰ চাছিলুং

এলা নাচাং

মুঁইতো মোৰ মতোনে

এলা চাং মোৰ মতোনে থাকিবাৰ আজীবন

কাৰণ মুঁই মোৰ থাকিয়া বদলিয়া যায়া

অন্যৰ মতোন হোবাৰ নাপাইম কুনোদিনে

বাদ দিলুং এইলা কথা

তোৰ মনত আছে না

১২/১৪ বছৰ আগেৰ কথা

১৪ বছৰ ৰামেও বনবাস খাটছিল

১৪ বছৰে মৌন আছিল অযোধ‌্যাবাসী

সম্প্ৰতি মুঁই মৌন বুদ্ধ

হাতত চাকনাৰ প্লেট

লগত হজৰত আৰ্ কৃষ্ণ!

(বি:দ্ৰ: ১ - মোৰ প্ৰিয় মানুষজনেৰ হাতত

অথচ এই মুহূৰ্ত্তত ক'বাৰ নাপাইম

উক্ত প্ৰিয় মানুষজন কায়)

(বি:দ্ৰ: ২ - অবশ্যে মুঁই জানুং যে

উক্ত প্ৰিয় মানুষজনে আকবাৰ হৈলেও 

মোৰ এই অকবিতাটা পড়িবো।)

(বি:দ্ৰ: ৩ - কিন্তু নাজানুং অ'য় মোৰ 

মনেৰ কথা বুজিব না নাই! 

না বুজিয়াও নাবুজা "ধৃতৰাষ্ট্ৰ" হ'বো।)

মানুহ

মানুহ

====

মই হয়তো মানুহ নহওঁ, 

মানুহবিলাক বেলেগ ধৰণৰ,

খোজকাঢ়িব পাৰে, 

বহিব পাৰে, 

ইঘৰৰ পৰা সিঘৰলৈ যায়,

মানুহবিলাক বেলেগ ধৰণৰ, 

সাপে খুঁটিলে দৌৰি পলায়।

মই হয়তো মানুহ নহওঁ, 

গোটেই দিন থিয়হৈ থাকোঁ,

গছৰ দৰে থিয়হৈ থাকোঁ।

সাপে খুঁটিলে গম নাপাওঁ, 

চিনেমা চাই গান নাগাওঁ,

বহুদিন বৰফ মিশ্ৰিত পানী নাখাওঁ।

কিদৰে তথাপিও জীয়াই আছোঁ,

ছবি আকিছোঁ,

ৰাতিপুৱা, দুপৰীয়া অবাক কৰি

গোটেই দিন জীয়াই আছোঁ মোৰ দৰে। অবাক লাগে।

মই হয়তো মানুহ নহওঁ,  

মানুহ হ'লে জোতা থাকিল হেঁতেন,

ঘৰ থাকিল হেঁতেন,

ৰাতিৰ সময়ত ঘৰৰ ভিতৰত 

নাৰী থাকিল হেঁতেন,

পেটৰ পটত মোৰ 

ক'লা শিশু আঁকিল হেঁতেন।

মই হয়তো মানুহ নহওঁ, 

মানুহ হ'লে আকাশ দেখি হাঁহিম কিয়?

মানুহবিলাক বেলেগ ধৰণৰ, 

হাত থাকিব,

নাক থাকিব, 

তোমাৰ দৰে চকু থাকিব,

নিকেল মিশ্ৰিত অতি সুন্দৰ চকু থাকিব 

ভালপোৱাৰ কথা দিলেই কথা ৰাখিব।

মানুহ হ'লে ঊৰুৰ ভিতৰত 

দাগ থাকিল হেঁতেন,

দেউতা থাকিল হেঁতেন, 

ভণ্টি থাকিল হেঁতেন,

ভালপোৱাৰ মানুহ থাকিল হেঁতেন,

হঠাৎ কৰি মৰি যোৱাৰ ভয় থাকিল হেঁতেন।

মই হয়তো মানুহ নহওঁ, 

মানুহ হ'লে তোমাকলৈ কবিতা লিখা

আৰু নহ'ল হেঁতেন,

তোমাক এৰি গোটেই ৰাতি 

জীয়াই থকা আৰু নহ'ল হেঁতেন।

মানুহবিলাক সাপে খুঁটিলে দৌৰি পলায়;

অথচ মই সাপ দেখিলে আগুৱাই যাওঁ,

অবহেলাত মানুহে ভাবে সাবটি ধৰোঁ।

✍ মূল: নির্মলেন্দু গুণ (বাংলা কবি)

✍ অনুবাদ: কন্দৰ্পজিৎ কল্লোল